Gmina gminie równa
admin 1996-05-31
VI Walne Zgromadzenie Delegatów Stowarzyszenia Gmin Małopolski. Kopalnia Soli w Bochni 21 X 1995 roku.
Tylko niewielkie zmiany przyniosło kolejne Walne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia Gmin Małopolski, poświęcone w lwiej części uporządkowaniu spraw wewnętrznych. Udało się wprowadzić nowe rozwiązania organizacyjne, a w miejsce dotychczasowej Rady Stowarzyszenia powołano poszerzony Zarząd, któremu obecnie przewodniczy Kazimierz Barczyk, dotychczasowy szef Rady. Utrzymano zasadę, że każda gmina będąca członkiem tej największej w kraju regionalnej organizacji samorządowej, posiada we władzach jeden głos, niezależnie od swej wielkości czy liczby mieszkańców. To rozwiązanie krytykowane jest przez Kraków, który sugerował, aby zróżnicować liczbę delegatów, zależnie od liczby ludności w gminie, przy czym gminy do 50 tys. mieszkańców posiadałyby jednego delegata, a największym (czyli Krakowowi) przypadałoby pięciu reprezentantów. Te propozycje nie znalazły jednak zwolenników wśród pozostałych samorządów i w tej chwili w stowarzyszeniu nadal panuje pełna równość.
Do nowo powołanych władz SGM weszli w dużej mierze najaktywniejsi członkowie z poprzedniej kadencji. Sprzyjała także temu duża stabilność personalna występująca w gminach Małopolski, gdzie po ostatnich wyborach radnymi, wójtami i burmistrzami zostawały ponownie te same osoby. Obecnie Zarząd SGM tworzą: przewodniczący -Kazimierz Barczyk z Krakowa, wiceprzewodniczący - Kazimierz Gąsior z Tarnobrzega, wiceprzewodniczący Kazimierz Fudala z Rzepiennika oraz Teofil Wojciechowski, Zygmunt Nowak, Stanisław Hanziik, Wendelin Haber, Zdzisław Nowak, Robert Choma, Tadeusz Witkowski, Stanisław Białek, Stanisław Dziubla, Kazimierz Kokoszka, Jan Wieczorkowski, Stanisław Kowalski. SGM powołało także swoją Komisję Rewizyjną w składzie: Lech Pikuła, Kazimierz Augustyn, Aleksander Grzybowski, Jerzy Górnicki, Stanisław Rybak.
Na swoich posiedzeniach w listopadzie i grudniu władze SGM zajmowały się projektem Małopolskich Targów Gminy. Przedsięwzięcie z uwagi na niewielkie zainteresowanie samych samorządów jest obecnie zagrożone. Zdecydowanie zaprotestowano przeciwko niedoszacowaniu subwencji oświatowej dla gmin, które przejmują obecnie szkoły. Zdaniem delegata z Dukli, Zygmunta Nowaka, z danych przekazywanych przez 44 gminy woj. krośnieńskiego wynika, że niedoszacowanie subwencji w skali tego województwa sięgnie 20 do 35 %, przy czym ta ostania wielkość jest bardziej prawdopodobna. W przypadku samej Dukli na 35 mld subwencji braki sięgają 10 mld. Czesław Orliński ze Szczekocin w woj. częstochowskim (leżącym dokładnie na drugim końcu szeroko rozumianej Małopolski) stwierdził, że w gminach tego województwa subwencje pokryją mniej więcej 70 % potrzeb. Ponieważ podobne głosy prezentowali prawie wszyscy przedstawiciele gmin, Stowarzyszenie uchwaliło specjalne stanowisko stwierdzające, że subwencja oświatowa w planowanej wysokości 6,6 % dochodów państwa jest niewystarczająca. W obliczaniu dofinansowania nowych zadań nie wzięto pod uwagę zadłużenia szkół podstawowych, dopłat samorządów i rodziców, skutków październikowych podwyżek płac budżetowych oraz wzrostu wynagrodzeń w lipcu. Te okoliczności - zdaniem SGM - wskazują, że przyjęta przez rząd wysokość subwencji powinna wynosić 8,3 %. SGM twierdzi, że "tak poważny niedobór finansowy już w pierwszym roku funkcjonowania ustawy w odniesieniu do wszystkich gmin może stać się powodem kwestionowania zasadności powszechnego utrzymania szkół przez gminy. Konflikty płacowe mogą pojawić się również z niemożliwością wypłacenia ustalonych podwyżek i mogą przyczynić się do stworzenia negatywnej atmosfery wokół samorządu". Stowarzyszenie przestrzega, że w tej sytuacji zgodnie z nową ustawą o samorządzie terytorialnym gminy uprawnione będą do występowania na drogę sądową przeciwko ministrowi finansów.
Stowarzyszenie uchwaliło także swoją deklarację programową potwierdzającą podstawowe cele. Zaliczono do nich działania na rzecz zwiększenia kompetencji gmin i decentralizacji, czynny udział w powoływaniu powiatów i nowych województw, działalność usługową i informacyjną dla gmin. Zadaniem SGM jest także, w myśl uchwał programowych, podtrzymywanie regionalnych związków gmin w Małopolsce, występowanie w interesie skupiających je gmin na forum organizacji ogólnopolskich czy władz ustawodawczych , opracowanie programów strategicznych dla regionu.
Wśród celów szczegółowych znalazła się rozbudowa lotniska pasażerskiego w Balicach, budowa autostrad i linii telekomunikacyjnych oraz wspólna promocja gmin na zewnątrz. Kazimierz Barczyk nawiązując do tych zapisów podczas Walnego Zgromadzenia, powiedział, że jednym z najważniejszych zadań SGM jest budowa dużego, silnego regionu funkcjonalnego, który znajdzie się na mapie nowego podziału administracyjnego wśród 8-10 podobnych jednostek. Ta idea jest lansowana przez SGM od kilku lat, a w ostatnim okresie wpisano ją w dyskusję o reformie powiatowej i wojewódzkiej. Stowarzyszenie czynnie włączyło się w opracowanie małopolskiego programu wsi i rolnictwa, co stanowi bezpośrednią realizację celów wymienionych zarówno w statucie, jak i nowej deklaracji programowej. Zajęło się także współpracą transgraniczną, poszerzając kontakty gmin z ich sąsiadami z południa i wschodu.
Po okresie pewnej stagnacji i porządkowania spraw wewnętrznych SGM może, zdaniem wielu delegatów wiele zdziałać na rzecz skupionych w nim gmin oraz całego regionu obejmującego dziś 10 województw, od częstochowskiego po przemyskie.