Małopolska w przekroju - Rzepiennik Strzyżewski
admin 1995-10-31
Wzdłuż krętej, malowniczej drogi z Gromnika do Biecza rozciągają się cztery wsie noszące nazwę Rzepiennik. Trzy z nich (Strzyżewski, Biskupi i Suchy)
należą do gminy Rzepiennik Strzyżewski, która, choć nie należy do najludniejszych i największych w Tarnowskiem, zalicza się bez wątpienia do gmin bardziej
gospodarnych. W ciągu ostatnich kilku lat, głównie za sprawą pracowitości swych mieszkańców i przy pomocy gminy udało się podłączyć do sieci
telekomunikacyjnej wszystkie wsie i przeprowadzić ich gazyfikację. Lata pracy sprawiają, że choć teren jest wyjątkowo trudny, wiejskie drogi prezentują się
całkiem dobrze. Wszystko to strzyżowianie zawdzięczają przede wszystkim własnej zaradności.
Gmina położona na południowo-wschodnich krańcach województwa tarnowskiego nie jest zbyt bogata (jej budżet wynosi 15 mld starych zł) i nie może liczyć
na wielkie dotacje. Od dawna graniczne położenie stanowiło istotne utrudnienie w rozwoju, a w ostatnich czasach, ze względu na duże prawdopodobieństwo
włączenia jej do powiatu gorlickiego należącego już do sąsiedniego województwa nowosądeckiego, nie była oczkiem w głowie województwa.
Mimo wielu poważnych problemów, takich jak brak oczyszczalni ścieków i wysypiska śmieci, starzenia się ludności czy rosnącego bezrobocia, Rzepiennik
daje sobie radę w nowych czasach. Obecnie szansą dla schludnych, pełnych okazałych domów wsi może być specjalistyczne rolnictwo, rzemiosło i
agroturystyka. Dla rozwoju tej ostatniej są w Rzepienniku bardzo dobre warunki.
Gmina położna jest w malowniczym terenie Pogórza Cięźkowickiego, posiada dobrą komunikację autobusową z Tarnowem i Gorlicami a nawet
bezpośrednie połączenie z Krakowem. Nie brakuje tu także interesujących zabytków. Najcenniejsze z nich znajdują się w Rzepienniku Biskupim, gdzie warto
odwiedzić piękny, XV-wieczny, drewniany kościół z interesującymi polichromiami Jana Bulasa oraz XVI-wieczny dwór rodziny Więckowskich, która jako
jedna z nielicznych potrafiła przetrwać w swoim gnieździe nawet trudny okres "reformy rolnej". Okoliczne wzgórza z malowniczymi panoramami pokryte są
lasami i łąkami. Podobnie jak w sąsiednich gminach dawnego powiatu gorlickiego można tu spotkać pamiątki burzliwej przeszłości. Władze gminne, przy
wsparciu wojewody, starają się odnawiać i konserwować pięknie położone, budowane z dużym smakiem cmentarze, pochodzące z okresu ! wojny
światowej.
Obecny wygląd Rzepiennika Biskupiego to także wynik dramatycznych wydarzeń historycznych. Przed II wojną światową była to miejscowość zamieszkana
w dużej mierze przez ludność żydowską. W centrum wzniesiono synagogę, mykwę, budynki gminy żydowskiej. Wszystko to zniknęło wraz z 364
mieszkańcami Rzepiennika rozstrzelanymi 11 sierpnia 1942 r. Dziś centrum gminy jest przestronne, zabudowane nowymi budynkami, a ostatnim śladem po
żydowskim miasteczku pozostał ukryty wśród drzew cmentarz i przyzwyczajenia mieszkańców, którzy udając się do sklepów czy urzędów zwykli mawiać, że
idą "do miasteczka".
Współczesny Rzepiennik to gmina rolnicza z sześcioma wsiami-sołectwami, zamieszkana przez 6803 osoby. W rolnictwie zatrudnionych jest ponad 1,2 tys.
mieszkańców, a w innych działach gospodarki 700 osób, przy czym nadal wielu rzepienniczan dojeżdża do zakładów pracy w Tarnowie czy Gorlicach. W
ostatnich latach wzrosła dość poważnie liczba bezrobotnych, dla których gmina systematycznie organizuje roboty publiczne. W ramach tych robót udaje się
stale poprawiać stan gminnych dróg.
Gospodarujący w Rzepienniku od 11 lat Wójt Kazimierz Fudala uważa, że w tak trudnych terenach konieczne będzie zmniejszanie liczby gospodarstw i ich
specjalizacja. Pozostali mieszkańcy muszą stopniowo znajdować zatrudnienie w innych sektorach. Już teraz rozwija się drobna wytwórczość (zwłaszcza
produkcja detali z drewna )oraz rzemiosło. Niedawno prywatny przedsiębiorca wybudował nowoczesny młyn, a chleb z miejscowej piekarni sprzedawany
jest w dużych ilościach w Tarnowie. Cieszy się nie mniejszym zainteresowaniem i popytem niż słynna kiełbasa pochodząca z sąsiedniego Tuchowa.
Rzepiennik, mimo trudnych czasów, zdołał utrzymać całą bazę kulturalną. Nie zniknęło do tej pory żadne z samorządowych przedszkoli zaś gmina - mimo, że
nie przejęła szkół - stale dotuje oświatę. W tym roku, dzięki porozumieniu z Kurią Biskupią w Tarnowie, samorząd wyremontował dawny punkt
katechetyczny, w którym powstanie niewielki ośrodek rehabilitacyjny. Są już mieszkający na terenie Rzepiennika specjaliści, potrzeba jednak pieniędzy na
opłacenie ich pensji i zakup wyposażenia ośrodka. Dzisiaj, po ukończeniu gazyfikacji i telefonizacji, gmina przygotowuje się do kompleksowego rozwiązania
problemu odpadów.
Niezbędne będzie więc wybudowanie systemu lokalnych oczyszczalni ścieków, a przy współpracy z kilkoma okolicznymi gminami trzeba będzie uruchomić
nowoczesne składowisko odpadów wraz z systemem ich segregacji. Odpowiednie dokumenty i projekty przygotowywane są właśnie w
Krakowie.
Rzepiennik chce szybko uporać się z tymi problemami, gdyż jedną z szans na rozwój i dostatek może być agroturystyka. Już dziś nie brakuje tu kwater, a z
roku na rok przybywa domków letniskowych budowanych przez ludzi przyciąganych niskimi cenami gruntów i piękną, nieskażoną przez przemysł
przyrodą.
Marek Szczepanek