Ruch regionalny wspierają oraz koordynują różne stowarzyszenia regionalne oraz instytucje o zadaniach kulturowych, naukowych i oświatowych. Posiada sprawdzone w regionalnym procesie historycznym formy i metody działania, które zachowały swoje wartości inspirujące. Słabością obecnych stowarzyszeń regionalnych jest mały udział młodzieży.

W czasach kontrowersyjnego postmodernizmu, współczesny ruch regionalny powinien ułatwiać społecznościom lokalnym poszukiwania wartości oraz sprzyjać rozwojowi dialogu wewnętrznego w społecznościach lokalnych. Obecne programy działania powinny w szerszym zakresie obejmować:

1. Edukację ekonomiczną m.in. w zakresie podstawowych czynników ekonomicznych decydujących o rozwoju i postępie regionu.
2. Czynnikiem rozwojowym w przyszłości pozostaje umiejętne łączenie tradycji z nowoczesnością. Niezbędne jest szersze udokumentowanie i spopularyzowanie roli tradycji w rozwoju z uwzględnieniem kulturotwórczych funkcji domu i rodziny.
3. Inspirowanie, prowadzenie i koordynowanie pogłębionych i krytycznych studiów historycznych nad regionem. Celem badań powinno być pełne udokumentowanie wkładu Regionu w dzieje i kulturę narodową, także europejską. Ważne jest wskazanie wszystkich czynników, które decydowały o rozwoju i postępie w złożonych procesach historycznych. Dziej lokalne to nie tylko sukcesy i osiągnięcia, ale także historia zatraconych szans i możliwości w przeszłości, przyczyny były zawsze zróżnicowane i złożone.
4. Popularyzowanie zasad filozoficznych "myślenia przez wartości".
5. Szersze włączenie regionalizmu w proces nauczania i wychowania. Realizowane to może być poprzez "klasy dziedzictwa kulturowego" w szkołach średnich oraz przez opracowanie i wydawanie źródłowych wydawnictw i muzeów bibliografii regionalnych.

W okresie międzywojennym z inspiracji władz państwowych były tworzone i funkcjonowały z różnym efektem towarzystwa upiększania miast i regionów. Sekcja estetyzacji regionu powinna funkcjonować w każdym stowarzyszeniu regionalnym.

mgr Szczepan Świątek
st, kustosz AP Kraków